خاطره بچههای اهوازی از نوحهخوانی بوشهری «آهنگران»/ زنده کردن یاد شهدا با تاسیس یک هیئت
به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاعپرس، متن زیر برشی است از کتاب «دِین» به کوشش علی مسرتی که به گردآوری خاطرات بچههای مسجد جزایری اهواز پرداخته و انتشارات «سوره مهر» آن را چاپ کرده است.
مطلبی که از این کتاب انتخاب شده است، خاطره علی مسرتی است از تشکیل هیئت «سیدالشهداء (ع) مسجد جزایری» است که به مناسبت ایام عزاداری اباعبدالله (ع) منتشر میشود.
این خاطره به شرح زیر است:
«آبان سال ۱۳۶۰ نزدیک فرا رسیدن ایام محرم بچههای مسجد جزایری تصمیم گرفتند یک حرکت فرهنگی انجام دهند و دهه اول ماه محرم مراسم عزاداری و سینهزنی برگزار کنند. آن سال به تازگی «آقای حدادپور» مکان داروخانه بزرگ خود را وقف مسجد کرده و مسجد جزایری توسعه پیدا یافته بود. روحانیای به نام «آقای طاهری» برای سخنرانی دعوت شد. منبر میان حیاط و سالن جدید قرار داده شد تا جمعیت بیشتری از مراسم استفاده کنند. پس از سخنرانی حاج صادق آهنگری نوحهخوانی میکرد و بچهها سینه میزدند.
پس از نوحهخوانی صادق که مجلس خلوتتر میشد، علی صفایی، بارانپور و رکنی نوحه بوشهری میخواندند و بچههای مسجد گرداگرد نوحهخوان به سبک بوشهری سینه میزدند. فقط یک سال حاج صادق نوحه بوشهری خواند. بچههای میاندار و گرداننده مراسم از اینکه بعضی در سینهزنی به سبک بوشهری حرکاتی اضافه بر سینهزنی که خود بوشهریها آن را انجام میدهند نشان میدادند و از نظر آنها با روح عزاداری منافاتی نداشت، تصمیم گرفتند از سالهای بعد فقط سینهزنی سنتی انجام بدهند یعنی دو طرف مداح صف ببندند و سینه بزنند.
صدا و سیمای مرکز خوستان شبها از این مراسم ضبط صوتی و تصویری انجام میداد و هر روز به صورت استانی و بعضی روزها هم به صورت کشوری آن را پخش میکرد. تمام حیاط و شبستان مسجد و بخش جدید آن از جمعیت عزادار پر میشد و جمعی از مداحان و رزمندگان جبهههای جنوب هم در این مراسم شرکت میکردند.
آقای فیضالله فروشگاه نوارفروشی کوچکی جنب مسجد دایر کرد که نوارهای سخنرانی و مداحی این شبها را تکثیر و منتشر میکرد که با استقبال زیاد مراجعان رو به رو شد. نوارهای نوحهخوانی حاج صادق آهنگری در همه خانهها، اتومبیلها و جبهههای جنوب در ماههای محرم و صفر استفاده میشد. در مقرهای رزمندگان اسلام در سراسر جبهههای جنوب نوحهخوانی به سبک حاج صادق آهنگری رواج زیادی پیدا کرد.
آن روزها لطیفهای بر سر زبانها افتاد که میگفت: «بین مداحان مسابقه نوحه به سبک حاج صادق آهنگری برگزار شد که خود حاج صادق نفر چهاردهم شد!» واقعاً به هر تکیه، مسجد، تیپ و لشکری که میرفتی، یک نوحهخوان مشغول بازخوانی نوحههای حاج صادق آهنگری بود.
بچههای مسجد طی یکی دو جلسه درباره نام این هیئت عزاداری مشورت کردند و سرانجام با توجه به اینکه گروه شناسایی بچههای مسجد در جبهه سوسنگرد گروه «سیدالشهداء (ع)» نام داشت، برای هیئت هم عنوان «هیئت سیدالشهداء (ع)» انتخاب شد.
این مراسم پس از دفاع مقدس نیز ادامه پیدا کرد و همه ساله با مداحی حاج صادق و بعضی مداحان دیگر برگزار میشود.»
جزئیات برنامههای سازمانها و نهادهای لشکری و کشوری در هفته دفاع مقدس اعلام شد
مشروح برنامههای مذکور به شرح زیر است:
تعداد کل برنامههای سازمانها و نهادها در هفته دفاع مقدس: ۳۲۰۰ برنامه
نگاه اجمالی و آماری
برگزاری ۷۰ برنامه رونمایی کتاب شامل ۴۵۱ عنوان کتاب
برگزاری بیش از ۲۰۰ همایش
نثار گل و عطرافشانی بیش از ۱۹ هزار گلزار شهدا
برگزاری ۸۹۷ مراسم تکریم و تجلیل از خانواده شهدا ایثارگران و فعالین حوزه دفاع مقدس
برگزاری ۵۱ جشنواره با موضوعات مختلف
برگزاری بیش از ۱۴۵ یادواره شهدا
برگزاری ۱۰۱ مراسم شب شعر و خاطره
برگزاری ۲۷ اجرای تئاتر خیابانی
برگزاری ۳۲۱ مسابقه فرهنگی، هنری و ورزشی
انجام ۴۴۲ مورد برنامه سازی و تولید محتوا در فضای مجازی
بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس
• برگزاری آیین تجلیل و تکریم از یک میلیون پیشکسوت دفاع مقدس و مقاومت با سخنرانی ریاست محترم جمهوری اسلامی جناب حجت الاسلام و المسلمین دکتر رئیسی در تهران و ارتباط تصویری با ۳۱ استان کشور
• افتتاح نمایشگاه ملی «در لباس سربازی» (نقش مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در دفاع مقدس) در موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس
• رونمایی از اثر فاخر و ملی کتاب «پسر تفتان»
• ضبط مراحل نهایی پوئم سمفونی اروند
• برگزاری مرحله استانی پنجمین جشنواره ملی فانوس
• برگزاری مرحله استانی چهارمین جشنواری ملی ترنم فتح
• برگزاری مرحله استانی دومین جشنواره ملی تئاتر سنگر
• تولید مستند فرزندان روح الله ـ نقاشی چهره شهید به همراه زندگینامه (مربوط به شهیدان والامقام: فضل الله محلاتی، منصور ستاری، علی هاشمی، جواد خداکرم، هاشم ساجدی، قاسم سلیمانی)
• برگزاری پانزدهمین نشست تخصصی خاطره نگاری دفاع مقدس به صورت مجازی
• برگزاری نشست تخصصی نقد کتاب «از خاک تا افلاک» (اشعار برگزیده بیست و دومین کنگره شعر دفاع مقدس)
• برگزاری نشست تخصصی نقد کتاب یوسف (داستانهای برگزیده نهمین جشنواره جایزه ادبی یوسف)
• برگزاری مراسم شب شعر شاعران رزمنده روحانی انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مقاومت
• تولید پوستر گرامیداشت هفته دفاع مقدس و انتشار از طریق آگهی روزنامههای کثیر الانتشار
• رونمایی از کتاب شهدای روحانی ترور
• برگزاری نشست تخصصی شاعران و مداحان روحانی با موضوع دفاع مقدس
• برپایی نمایشگاه اسنادی مجازی از تصاویر عملیات کمان ۹۹
• برگزاری جلسات گروههای اندیشه ورز در حوزههای هنرهای نمایشی، موسیقی و سینمای دفاع مقدس
• مجموعه مستندهای «روایت معیار» دفاع مقدس با مشارکت سازمان صدا و سیما (در حال تولید)
• مجموعه مستند- انیمیشن عملیاتهای دفاع مقدس با مشارکت سازمان صدا و سیما
• برگزاری مراسم تجلیل از خانواده شهدای سلامت
• اجرای طرح سلالهها برای دانش آموزان مدارس (آشنایی دانش آموزان با سیره شهدا)
• تجلیل از همسران فرماندهان دوران دفاع مقدس
• برگزاری مراسم تجلیل از عوامل طرح بانوان طلایه داران شفا
• برگزاری کارگروه شعر دفاع مقدس
ارتش جمهوری اسلامی ایران
• تهیه اینفوگرافی و انتشار در فضای مجازی از عملیاتهای مهرماه (میمک، سومار، پل کرخه، ثامنالائمه، مسلمبن عقیل، والفجر ۴، عاشورا و نصر ۸)
• برگزاری رزمایش کمکهای مؤمنانه با نام طرح شهید سرلشکر حسن آبشناسان
• برگزاری مراسم گرامیداشت عملیات اولین پاسخ (انتقام) و تجلیل از پیشکسوتان دفاع مقدس
• برگزاری مراسم گرامیداشت عملیات ۱۴۰ فروندی با تجلیل از شرکت کنندگان در این عملیات
• برگزاری مراسم تجلیل از پیشکسوتان اداره بهداشت ارتش و کادر درمان مبارزه با کرونا
• برگزاری میزگرد بررسی پشتیبانی هوایی از عملیات ثامن الائمه (ع)
• تجلیل از سربازان نمونه در سراسر یگانهای ارتش به مناسب ۴ مهرماه روز سرباز
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
• برگزاری یادواره شهدا
• بازسازی عملیاتهای مهم دفاع مقدس در برخی استانهای محوری
• برگزاری مراسم تجلیل از خانواده معظم شهدا و ایثارگران
• دیدار و سرکشی از خانواده معظم شهدا
• برگزاری مراسم تجلیل از خانواده معظم شهدای مدافع سلامت
• برپایی نمایشگاه عکس دفاع مقدس در نواحی و حوزههای بسیج
• عطرافشانی و نثار گل به مرقد مطهر شهدای دفاع مقدس و مقاومت
وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
• تجلیل از خانواده معظم شهدا، ایثارگران، جانبازان، فرماندهان و سربازان نمونه و پیشتازان عرصههای مختلف دفاع مقدس
• اجرای مراسم عطر افشانی گلزار شهدای گمنام
• رونمایی از تجهیزات جدید دفاعی
• تجلیل از فعالان و جهادگران عرصه ایثار و شهادت و مقاومت
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
• رونمایی از ۱۲ دایره المعارف استانی نقش ناجا در دوران دفاع مقدس
• تجلیل از رزمندگان و پیشکسوتان ناجا با اعطای کارت ایثار و رزمندگی
• تجلیل از خانوادههای معظم شهدا، جانبازان، سربازان و مدافع سلامت در ناجا
• تجلیل از ۱۲۰ نفر از فرماندهان دوران دفاع مقدس (شاجا، ژاجا و کمیته)
بنیاد شهید و امور ایثارگران
• برگزاری مراسم میهمانی لالهها در ۱۹ هزار گلزار شهدا با قرائت پیام مقام معظم رهبری (مدظله العالی)
• همایش ویلچررانی و دوچرخه سواری و پیاده روی از حرم حضرت عبدالعظیم (ع) تا حرم حضرت امام (ره)
• برگزاری اجلاسیه سه هزار پیام آوران ایثار
• برگزاری تقدیر از مدافعان سلامت و پزشکان نخبه شاهد و ایثارگر
• برگزاری کنگره لالههای سفید (شهدای منا)
قوه قضائیه
• تجلیل و تکریم از خانواده معزز شهدا و جانبازان دفاع مقدس
• تجلیل از خانواده شهدای دادگستری
سازمان صدا و سیما
• معاونت سیما با تعداد ۲۴۰ برنامه و ۹۱۷۶ دقیقه از طریق ۱۲ شبکه در قالبهای ترکیبی، مستند، گزارشی، فیلم، سریال، انیمیشن و ... اجرای برنامه خواهد داشت. برنامههایی همچون: صبح بخیر ایران، مستند آقا سعید، سلام بر ابراهیم، رفیق، نمای نزدیک، مثبت سلامت، صیاد، مستند بدون مرز، گلوله در قاب، بله برون و.
• معاونت صدا با تعداد ۸۳۱ برنامه و ۲۰۱۹۴ دقیقه از طریق ۱۴ شبکه در قالبهای گفتگومحور، مجله رادیویی، نمایش، مستند، کلامی، آوایی و ... اجرای برنامه خواهد داشت. برنامههایی همچون روز از نو، به افق آفتاب، در ساحت حضور، خط آزاد، والعصر، صباهنگ، عصری نو، سلام زندگی، چهارباغ، خط اول و ...
• معاونت استانها با تعداد ۸۵۴ برنامه و ۴۹۵۰۰ دقیقه از ۳۲ مرکز سیما و ۳۲ مرکز صدای استانها اجرای برنامه خواهند داشت. این معاونت اقدام به تولید ۲۷ قطعه موسیقی به مدت ۱۰۷ دقیقه و همچنین ۱۶۸ عنوان برنامه به مدت ۱۴۲۹ دقیقه در فضای مجازی خواهد نمود.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
• حمایت از برگزاری جشنوارههای نمایشی با موضوع مقاومت و دفاع مقدس در استانها
• برگزاری رویداد نمایشنامه نویسی با عنوان نخل سرخ
• برپایی نمایشگاه عکس دفاع مقدس
وزارت جهاد کشاورزی
• برپایی نمایشگاه عکس با موضوع نقش جهاد در جنگ
• برگزاری مراسم تکریم و تجلیل از خانواده معظم شهدای جنگ جهاد و ایثارگران
وزارت آموزش و پرورش
• دیدار با خانواده شهدای فرهنگی و دانش آموز
• برگزاری مراسم محوری زنگ مهر و مقاومت
وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی
• تجلیل از خانواده شهدای مدافعان سلامت
• برگزاری مراسم تجلیل از پیشکسوتان بهداری و پزشکان دوران دفاع مقدس
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
• تجلیل ازخانوادههای محترم شهدای دانشجو
• عطر افشانی و نثار گل به مرقد مطهر شهدای گمنام دانشگاهها
• رونمایی از مستند گنج بی پایان (مصاحبه تصویری از ۴۵ نفر از ایثارگران، جانبازان و خانواده شهدای دانشگاه سمنان)
وزارت ورزش و جوانان
• برگزاری مراسم تجلیل از نقش زنان و خانواده در دفاع مقدس
• انتخاب و معرفی شهید شاخص ورزشکار استانها
وزارت نفت
• تجلیل از رزمندگان دفاع مقدس شاغل در شرکت ملی نفت
• برپایی نمایشگاه عکس با موضوع گرامیداشت هفته دفاع مقدس
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
• برگزاری مراسم تجلیل از ایثارگران وزارت و خانواده معظم شهدا
• برگزاری مسابقه فرهنگی با موضوع دفاع مقدس
وزارت راه و شهرسازی
• مراسم تکریم و تجلیل از ایثار گران اداره کل هواشناسی
• دیدار با خانواده معظم شهداء و جانبازان و ایثارگران
وزارت صنعت، معدن و تجارت
• برپایی نمایشگاه عکس با موضوع دفاع مقدس
• دیدار با خانوادههای محترم رزمندگان دفاع مقدس
وزارت امور خارجه
• برگزاری مراسم بزرگداشت هفته دفاع مقدس در دفاتر نمایندگی ایران در خارج از کشور
وزارت نیرو
• برگزاری مراسم تجلیل از ایثارگران در سازمانهای وزارت در استانها
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
• جشنواره پخش فیلمهای سینمایی با موضوع دفاع مقدس در سازمان بهزیستی
• برگزاری نمایشگاه عکس از دستاوردهای دفاع مقدس
• برگزاری اولین یادواره شهدای سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور و تجلیل از خانواده معظم شهدا
وزارت اقتصاد و دارایی
• برگزاری مراسم گرامیداشت هفته دفاع مقدس در ساختمانهای مرکزی بانکها
• برگزاری تجلیل از ایثارگران و دیدار از ایثارگران شاغل و بازنشسته و خانوادههای ایشان
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
• مراسم تجلیل و تکریم از خانواده شهداء و ایثارگران
معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری
• برگزاری وبینار نشست بیان تجارب زیسته زنان ایثارگر در دوران دفاع مقدس
• برگزاری وبینار زنان در دفاع مقدس از نگاه قلم، هنر و پژوهش
سازمان تبلیغات اسلامی
• برگزاری یادواره شهدا
• برگزاری شب شعر دفاع مقدس
• مراسم خاطرهگویی پیشکسوتان دفاع مقدس و مقاومت
دانشگاه آزاد اسلامی
• برگزاری جلسه خاطره گویی دفاع مقدس با حضور پیشکسوتان دفاع مقدس
• تجلیل از ایثارگران دانشگاه آزاد اسلامی
سازمان جمعیت هلال احمر
• برگزاری مراسم تجلیل از بانوان و همچنین مدافعان سلامت جمعیت
• برگزاری مراسم تجلیل از شهدای امدادگر و جانبازان و آزادگان جمعیت
مرکز مدیریت حوزه علمیه کشور
• تولید محتوا با موضوع دفاع مقدس در سایتها و سامانههای مرتبط با حوزه
• برپایی نمایشگاه عکس دفاع مقدس
مرکز رسیدگی به امور مساجد
• برگزاری جلسات و محافل قرآنی به یاد شهدای دفاع مقدس
• تجلیل از خانواده معزز شهدا و ایثارگران و دیدار با جانبازان
استانها
آذربایجان شرقی
• پخش مسابقه مرزم آوران» از شبکه استانی
• بازخوانی عملیات والفجر ۸ در محل ائل گلی تبریز
• بزرگداشت شهدای سلامت و تجلیل از مدافعان سلامت
آذربایجان غربی
• برگزاری همایش تجلیل از سروهای زخمی
• یادواره فرماندهان شهید استان (۶۰ فرمانده امیر و سردار شهید)
• برگزاری ۵۰ یادواره از جمله یادواره شهدای شرکت توزیع برق استان، شهدای کارمند و شهرداری اردبیل، شهدای جنگهای نامنظم
اردبیل
• برگزاری همایش تجلیل از پیشکسوتان دفاع مقدس
• برگزاری یادواره شهدای فرهنگی و دانش آموز
• برگزاری جمع خوانی کتب دفاع مقدس در کتابخانههای استان
البرز
• اکران پنج نمایش تئاتر خیابانی
• نمایشنامه خوانی هنرمندان با موضوع دفاع مقدس
• نشست تخصصی و نقد فیلم دفاع مقدس
ایلام
• برگزاری ۱۰ همایش تبیین جایگاه معنوی مسجد
• تهیه ۴۰۰ جهیزیه نو عروس به مناسبت هفته دفاع مقدس
• اعزام تیمهای پزشکی به مناطق محروم استان
اصفهان
• رونمایی از ۱۳ عنوان کتاب دفاع مقدس
• برگزاری اختتامیه دومین جشنواره استانی با عنوان تئاتر سنگر (ویژه نیروهای مسلح مستقر در استان)
• اعلام فراخوان جایزه ادبی یوسف و تشکیل دبیرخانه استانی
بوشهر
• تجلیل از بسیجیان دفاع مقدس
• نامگذاری خیابانی بنام شهید محیط بان غلامعلی محمدی در شهر کلمه دشتستان
• تولید و انتشار کتاب مجازی شهدای دانش آموز
تهران
• برپایی و افتتاح ۵۰ نمایشگاه کتاب در نقاط مختلف تهران و شهرستانهای تابعه توسط انتشارات سرو
• برگزاری مراسم ویژه تجلیل از مدافعان سلامت
• رونمایی از ۱۰۰ عنوان کتاب جدید دفاع مقدس
• آغاز به کار دپارتمان آموزش موزه برای برگزاری دورههای کاردانی و کارشناسی در رشتههای مختلف
• افتتاح دفاتر ۲۲ گانه موزه و دفاتر ادارات در مناطق تهران و شهرستانهای استان تهران
چهار محال و بختیاری
• رونمایی از تعداد ۲۰ عنوان کتاب مکتوب دفاع مقدس
• رونمایی از ۱۰ عنوان کتاب صوتی دفاع مقدس
• تجلیل از نویسندگان استانی دفاع مقدس که از کتب آنها رونمایی شده است.
خراسان جنوبی
• برگزاری سوگواره شعر استانی دفاع مقدس
• مراسم تکریم از خانواده شهدا دفاع مقدس فرهنگی و دانش آموز
• مراسم تجلیل از تعداد هشت نفر از مدافعان سلامت
خراسان شمالی
• برگزاری مراسم تجلیل از دانشجویان نخبه علمی دانشگاه بجنورد
• تجلیل از خانواده شهدا جانبازان و رزمندگان ژاندارمری و جوانمردان
• رزمایش اردوهای جهادی
خراسان رضوی
• اعلام برگزیدگان بخش ویژه استانی جشنواره فانوس
• برگزاری مرحله استانی جشنواره تئاتر سنگر و اعلام برگزیدگان
• رونمایی از سه عنوان کتاب صوتی با موضوع زنان در دفاع مقدس
خوزستان
• برگزاری مراسم تجلیل از خانواده شهدای مدافع سلامت
• برگزاری همایش نقش زنان و خانواده در دفاع مقدس
• تجلیل از بانوان اهل قلم
زنجان
• برگزاری یادواره شهدای پزشک و بانوان امدادگر و مدافعان سلامت
• رونمایی از ۱۰ عنوان کتاب دفاع مقدس
• انجام پایش سلامت والدین شهدا و جانبازان در طول هفت روز
سمنان
• برنامه هفت شب هفت شهید - هر شب معرفی یک شهید در بستر مجازی
• رونمایی از نرم افزار جامع ایثارگران و شهدای دانشگاه سمنان
• برگزاری کرسیهای آزاد اندیشی جلسات پرسش و پاسخ به صورت آنلاین و آفلاین
سیستان و بلو چستان
• نمایشگاه آثار شهدا به مناسبت بازگشایی مدارس
• برگزاری مراسم تجلیل از نقش زنان در دفاع مقدس
• برگزاری همایش تجلیل از بسیجیان جهادگر و بسیجیان عشایر سراسر استان
فارس
• اهدای بستههای غذایی و کمک معیشتی در قالب رزمایش همدلی و کمکهای مومنانه
• برگزاری مسابقه نقاشی با موضوع دفاع مقدس
• تجلیل از زنان و همسران شهدای ورزشکار
قزوین
• برگزاری مراسم تجلیل از مدافعان سلامت
• نشستهای بصیرتی سازمانهای مردم نهاد جوانان و هیئتهای ورزشی
• دیدار و تکریم خانواده شهدا و ایثارگران بسیجی
قم
• رونمایی کتاب تاریخ شفاهی روحانیت و کتاب شهدای دانش آموز استان
• نکوداشت مادران شهدا
• رونمایی از ۱۰ اینفوگرافی انگلیسی
کردستان
• اهدای کتاب به یادگاران هشت سال دفاع مقدس (۱۱۰ بسته فرهنگی)
• رونمایی از ۱۰ عنوان کتاب و ۵ موشن گرافیک و ۱۰ اینفوگرافی
• بارگذاری ۱۰ موشن گرافیک در شبکههای اجتماعی، پیام رسانها وصدا وسیما
کرمان
• رونمایی از کتاب شهدای ورزشکار
• رونمایی از کتاب مجموعه نقاشی مثل خودش در قالب کتاب به سه زبان فارسی ـ عربی ـ انگلیسی
• پخش مستند نقش فرماندهی شهید حاج قاسم سلیمانی در عملیاتهای فتح المبین و والفجر ۸
کرمانشاه
• برگزاری مراسم تجلیل از ۲۰ هزار نفر از پیشکسوتان دفاع مقدس
• برگزاری مراسم تجلیل از سربازان نیروهای مسلح
کهکیلویه و بویراحمد
• رونمایی از هشت عنوان کتاب دفاع مقدس
• رونمایی از کتاب امامزادگان عشق
• تولید اینفو گرافی از دو شهید روحانی شهریور
گیلان
• تجلیل از همسران رزمندگان پیشکسوت درقالب طرح درکوی نیکنامان.
• تجلیل از زنان رزمنده و خانواده درقالب طرح خورشید خانه ات باش.
• برگزاری مراسم تجلیل از پزشکان مدافعان سلامت در سطح مناطق و پایگاههای آجا
گلستان
• برگزاری مسابقه نقاشی ویژه کودک و نوجوانان با موضوع ایثار و شهادت در فضای مجازی
• مسابقه دلنوشته، نقاشی، دست سازه با موضوع دفاع مقدس
• کارگاه آموزشی نام آوران (معرفی شهدای فرمانده) به صورت مجازی
لرستان
• تجلیل و سرکشی ازخانوادههای شهدای مدافع سلامت
• برگزاری مراسم تجلیل از فرماندهان دفاع مقدس
• برگزاری نشست نقد کتب دفاع مقدس
مازندران
• مراسم تجلیل از پیشکسوتان دفاع مقدس در آسایشگاه جانبازان امام علی (ع)
• برپایی کرسی آزاد اندیشی با موضوع زنان، دفاع مقدس، سبک زندگی اسلامی- ایرانی
• برگزاری روز بزرگداشت شهدای سلامت و تجلیل از مدافعان سلامت
مرکزی
• برگزاری جشنواره فانوس تولیدات هنری دفاع مقدس
• جشنواره استانی تئاتر سنگر
• برگزاری کنگره ملی شکوه ایثار و تجلیل از مادران، همسران و فرزندان معزز شهدا، جانبازان و آزادگان
هرمزگان
• ویژه برنامه روز ملی خلیج فارس و اخراج پرتغالیها از جزیره هرمز
• رونمایی از چهار عنوان کتاب دفاع مقدس
• برپایی نمایشگاه عکس دفاع مقدس در شهر بندرعباس
همدان
• بازسازی عملیات والفجر ۸ در موزه دفاع مقدس همدان (در صورت وضعیت سفید کرونایی)
• رونمایی از کتاب زن و رسانه در دفاع مقدس
• اجرای تئاتر خیابانی
یزد
• تکمیل پروژه المان شهید گمنام در پردیس شهیدان پاک نژاد (برادران)
• تجلیل از ورزشکاران جانباز و روسای هیئتهای ورزشی جانباز
• رونمایی از ۱۶ عنوان کتاب چاپی، موسیقی با کلام دفاع، فیلم کوتاه «مین» و کلیپ «سردار شهید سید محمد ابراهیمی یزدی»
«دفاع مقدس» ثابت کرد مبارزه در راه امام حسین (ع) محدود به زمان و مکان نیست
به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاعپرس، عرصه تاریخ بشریت را هزاران واقعه ریز و درشت فراگرفته است که گاهی برخی اتفاقات مهم در جایی از دو نقطه دور تاریخ باهم تلاقی پیدا میکنند. جایی که شخصیتهایی ظهور پیدا میکنند که اگر از هرکدام نقل کنی، گویا از دیگری گفتهای!
برای مثال اوصاف سلحشوریها، مظلومیتها، ایثارها، صبرها و استقامتها و... برای شهدای کربلا و شهدای جنگ خیلی باهم تفاوتی ندارند. چون در هر صورت از دفاع مقدسی حرف میزنی که با فرهنگ و ادبیاتی متفاوت از سایر جنگهای معاصر، عرصهای از کربلا را رو به سوی ما باز میکند و در سر تا سر وجوه خود از عاشورایی دیگر در زمان ما سخن میگوید.
چند سطری را اگر از دکتر شریعتی پیرامون شهدای کربلا بخوانیم، احساس میکنیم از شهدای جنگ خواندهایم:
«اکنون شهیدان کارشان را به پایان بردهاند و خاموش رفتهاند. همهشان و هرکدامشان نقش خویش را خوب بازی کردهاند. معلم، مؤذن، پیر، جوان، بزرگ، کوچک، زن، خدمتکار، آقا، اشرافی و کودک، هر کدام به نمایندگی و به عنوان نمونه و درسی به همه کودکان، پیران، زنان، بزرگان و کوچکان! مردنی به این زیبایی و با اینهمه حیات را انتخاب کردهاند» [۱]
نامهای خوبان عاشورای سال ۶۰، اسامی بودند که در هشت سال جنگ تحمیلی مکرر به چشم میخورند. نامگذاری لشکرها (۱۰ سیدالشهدا (ع)، ۱۴ امام حسین (ع)، ۲۵ کربلا، ۳۱ عاشورا، ۴۱ ثارالله و ۳۲ انصارالحسین (ع) و تیپهای ۴۴ قمر بنیهاشم، ۵۷ ابوالفضل، ۶۱ محرم، ۱۰ محرم، ۲۷ حضرت ابوالفضل (ع)، یکم ثارالله، ۲ و ۳ عاشورا، ۷۹ اباعبدالله (ع)، ۸ محرم، ۲ کربلا و گردانهای علیاکبر (ع)، سیدالشهدا(ع)، زهیر، قمر بنیهاشم، حبیب بن مظاهر، مسلم، زینب (س)، ابوالفضل، حر، علقمه، ذوالجناح)، اسامی مناطق آزادشده، محورهای عملیاتی، اسامی کاروانهای اعزامی (کاروان راهیان کربلا-۱۳۶۴/۰۸/۲۳، کاروان وارثان عاشورا-۱۳۶۵/۰۷/۲۶، کاروان نینوایی- ۱۳۶۵/۰۷/۱۷)، اسامی ۲۷ عملیات با نام یا رمز عاشورایی (عملیات کربلای ۱-۱۰، عملیات عاشورا ۱-۴) و سربندهایی با نوشتههایی ازجمله «اباعبدالله»، «یا حسین»، «زائر کربلا»، «یا حسین شهید»، «یا ابوالفضل»، «یا زینب»، «مسافر کربلا»، «لبیک یا حسین»، «تا کربلا راهی نیست»، «یا زیارت یا شهادت»، «السلام علیک یا اباعبدالله»، «فدای لب تشنه حسین»، «کل ارض کربلا» و «کل یوم عاشورا»، [۲] تنها بخش ظاهری کوچکی از تمسک شهدای جنگ به شهدای کربلاست.»
البته هرچه از گفتوگوهای دورهمی و عامیانه دور میشویم و سراغ منابع مکتوب و کتابها میرویم، کمتر صحبتی از حس و حال رزمندگان دیده میشود. موضوعاتی همچون اینکه در طول هشت سال جنگ تحمیلی ایام ماه محرم چه تمایزی نسبت به ماههای دیگر جنگ داشته است؟ چه مباحثی از عاشورا در سنگرها و هیئتهای رزمندگان بهعنوان محور سخنرانیها مطرح میشد؟ کدام شخصیتها و خصوصیات اخلاقی بارز از واقعه کربلا بهعنوان الگوهای اصلی رزمندگان بود؟ خود رزمندگان چه دعاها، مراسم و مناسک خاصی را در این ماه انجام میدادند؟
ویژگیهایی ازجمله خواندن زیارت عاشورا، برپایی مراسم سوگواری برای اباعبدالله، یادآوری حماسهها، ایثارها و شهادت خانواده و اصحاب اباعبدالله و تطبیق صحنهها با عاشورای اباعبدالله، ویژگی همه رزمندگان بود [۳] اما پاسخ به پرسشهای بالا نیاز به تأملی عمیقتر دارد تا بهطور ویژه به موضوع تبلیغات دینی در ماه محرم در جبههها پرداخته شود که امام خمینی (ره) بهطور ویژه در این زمینه فرمودند: «تبلیغات باید بر اساس معنویات باشند. معنویات، اساس اسلام است» [۴]
طی سالهای جنگ، عملیاتهای کمی در ماه محرم انجام شده است. در این زمینه مواردی مانند؛ عملیات آزادسازی سوسنگرد (۲۶ آبان ۱۳۵۹-۹ محرم)، عملیات طریقالقدس (۷ آذر ۱۳۶۰-۳۰ محرم)، عملیات محرم (۱۰ آبان ۱۳۶۱-۱۴ محرم)، عملیات عاشورا (۲۷ مهر ۱۳۶۲-۱۲ محرم)، عملیات فتح ۱۰ (۱۳ شهریور ۱۳۶۶-۱۰ محرم) و عملیات ظفر ۱ (۲۷ شهریور ۱۳۶۶-۲۴ محرم) را میتوان نام برد.
اگرچه بیشتر تحرکات ایران در تابستان انجام شد و اغلب محرمهای جنگ با فصل پاییز مصادف بود اما تمامی عملیاتها از شعارها گرفته تا سربندها، حالوهوای محرم را داشتند و رزمندگان جنگ به معنی واقعی کلمه قول معروف «کُلُّ یَومٍ عاشورا و کُلُّ أرضٍ کَربَلا» را محقق کردند. با وجود اینکه هیچ سرزمینی با کربلا برابر نیست و هیچ روزی با عاشورا، اما این یک مبارزه همیشگی در راه امام حسین (ع) بود که نه در زمان و نه در هیچ مکانی متوقف و محدود نشد. به طوریکه امام خمینی (ره) در عملیات موفق فتحالمبین در پاسخ به پیام فرماندهان نظامی فرمودند: «اکنون ملت ما دریافته است که کل یوم عاشورا و کل عرض کربلا مجالس حال و دعای اینان [رزمندگان اسلام]، شب عاشوراهای اصحاب سیدالشهدا (ع) را در دل زنده میکند.» [۵]
منابع
[۱]- شهادت، علی شریعتی
[۲]- تبلیغات و عملیات روانی در جنگ ایران و عراق، علیمحمد نائینی، چ ۱، روایت فتح، تهران، ۱۳۹۰، ص ۱۳۳، ۱۳۴.
[۳]- عوامل فرهنگی و معنوی در دفاع مقدس (فرهنگ عاشورا- شباهت جویی به جنگهای صدر اسلام)، محمدرضا سنگری مهدی عبداللهی، چ ۱، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، قم، ۱۳۸۷. ص ۷۰.
[۴]- صحیفه امام (سخنرانی در جمع اعضای شورای عالی تبلیغات اسلامی، ۲ شهریور ۱۳۶۲)، ج ۱۸، ص ۷۳.
[۵]- صحیفه نور، ج ۱۶، ص ۹۹.
آنچه در واقعه پاوه گذشت؛ مروری بر حماسه خونین پاوه بعد از ۴۲ سال
به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاعپرس، در کتاب «اطلس پاوه در جنگ با ضد انقلاب و دفاع مقدس» که به همت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس پیرامون واقعه پاوه منتشر شده، پیرامون دورهای که شهر پاوه تحت تصرف ضد انقلاب بود مطالبی به تفصیل آمده است که بخشهایی ازآن را در ادامه میخوانید:
زمینههای شورش
حوادث پاوه را میتوان نقطه اوج بحرانهای مرداد ۱۳۵۸ دانست. حزب دمکرات که از ابتدای پیروزی انقلاب در حمله به پادگانها و مراکز سپاه، گوی سبقت را از همه گروههای ضدانقلاب ربوده بود، از گذشته دور تجزیه کردستان از خاک ایران را در سر میپروراند و در اندیشه بازگشت به دوران حاکمیت قاضی محمد بود. با پیروزی انقلاب، بهجای همسویی با ملت ایران، سر مخالفت برداشت. این حزب با استفاده از تجهیزاتی که از تیپ ۳ لشکر ۶۴ غارت کرده بود و با همراهی کومله و سازمان چریکهای فدایی خلق، پاوه را مکان بعدی خود برای طغیانگری برگزیده بود. شورشگران تصرف پاوه را نقطه عطفی در استراتژی تجزیهطلبانه خود میدانستند و پیشبینی میکردند، ظرف ۳ روز پاوه به تسلط شورشگران درخواهد آمد.
حلقه محاصره
در روز چهاردهم مرداد افراد مسلح ۸ روستا با هم عهد و پیمان بسته بودند که به پاوه حمله کنند، جمعیتی مرکب از احزاب دموکرات، کومله، فدائیان خلق و اتحادیه میهنی کردستان و گروههایی از مزدوران سپهبد پالیزبان و سردار جاف مجهز به سلاحهای سبک و نیمه سبک، آماده برای حمله شده بودند و کمیته ۱۲ نفری تجزیهطلبان در قوری قلعه، فرماندهی حمله به پاوه را در دست داشت.
در بیست و چهارم مرداد ۵۸ تجزیهطلبان حرکت خود را به سمت پاوه و بهمنظور محاصره شهر آغاز کردند. همزمان با پیشروی تجزیهطلبان بهسوی پاوه، سهراهی کرمانشاه، کامیاران، پاوه در منطقهای به نام قزانچی ناامن گردید تا ارتباطات زمینی پاوه به مرکز استان قطع گردد و همچنین ادارة مخابرات شهر از فعالیت افتاد و ارتباط تلفنی پاوه با سایر نقاط کشور قطع شد. سپس با پیشروی مهاجمین به کوههای مشرفبه شهر، آنان به تلمبهخانه آب شهر دستیافته و با تخریب تلمبهخانه آب آشامیدنی شهر نیز قطع گردید در روز ۲۵ مرداد ۵۸ در اولین دقایق بامداد ارتفاعات مشرفبه شهر به تصرف مهاجمین درآمد. تا ساعت ۶ بامداد باند فرود هلیکوپتر شهر به دست مهاجمین افتاده، مهاجمین وارد شهر شده و بهجز خیابان اصلی شهر اکثر مناطق را در دست داشتند.
ورود چمران
درحالیکه امیدها از پایداری پاوه بسیار کمرنگ شده بود و درخواستهای کمک پاسداران و ژاندارمری در تنگنای زمانی مزبور قابل تأمین نبود در اقدامات اولیه روز ۲۵ مرداد یک فروند هواپیمای شکاری اف ـ ۴ از پایگاه همدان بهقصد شناسایی وضعیت منطقه به پرواز درآمد. لیکن در حین انجام مأموریت با سانحه روبرو شد و ضمن سقوط هواپیما خلبانان آن (نوژه و موسوی) به شهادت رسیدند. در اقدامی دیگر دولت وقت به دکتر مصطفی چمران مأموریت داد، راهی پاوه شود تا آشوب پاوه را با مسالمت آرام نماید. مصطفی چمران به همراه فرمانده وقت نیروی زمینی، تیمسار فلاحی روز ۲۵ مرداد ۱۳۵۸ وارد آسمان پاوه شد و درحالیکه چند گلوله به هلیکوپتر آنان اصابت کرده بود، هلیکوپتر به زمین نشست.
چمران پس از بازدید از استحکامات و سنگرهای پاسگاه ژاندارمری و توصیههای لازم به فرمانده پاسگاه به همراه تیمسار فلاحی و سه پاسدارش عازم خانه (مقر) پاسداران شد و پس از بررسی وضعیت و شناسایی نیازهای پرسنلی، تجهیزاتی ـ تدارکاتی مقرر شد تیمسار فلاحی برای تأمین نیازمندیها عازم کرمانشاه شود.
صبح روز بیست و ششم مرداد در ساعت ۱۴ یک فروند هلیکوپتر در آسمان پاوه ظاهر شد و در باند اضطراری روی تپه هلالاحمر به زمین نشست آذوقه را تخلیه کرد و تیمسار فلاحی را به همراه تعدادی از مجروحان بهسوی کرمانشاه برد.
حادثه سهمگین
در ساعت ۱۶ روز ۲۶ مرداد دومین و آخرین هلیکوپتر حامل آذوقه و مهمات روی باند اضطراری فرود آمد. پس از تخلیه بار، هلیکوپتر برای خروج از برد آتش تجزیهطلبان به صعود و اوجگیری هرچه سریعتر نیاز داشت، اما این اقدام موجب شد، پروانه هلیکوپتر به تپه جنوبی اصابت کرده و بشکند، با شکسته شدن یکی از پروانهها، کنترل هلیکوپتر غیرممکن شد و به زمین خورد و این حادثه چند بار تکرار شد؛ و در مکانی که محل تخلیه مهمات بود با موتور روشن متوقف شد. خطر انفجار هلیکوپتر و مهمات و بروز فاجعهای بزرگتر دور از ذهن نبود. کابین هلیکوپتر متلاشیشده بود، ۲ خلبان و مجروحین داخل هلیکوپتر همگی شهید شده بودند. در بیرون محوطه هلالاحمر لاشه هلیکوپتر مانده بود و قطعات پراکندهاش و خونهای بر زمین ریخته شده همه این حوادث ظرف مدت ۳۰ دقیقه انجام شد و سپس سکوتی مرگبار همه را فراگرفت!
قتلعام در بیمارستان
روز جمعه ۲۶ مرداد ۱۳۵۸ که همزمان بود با جمعه آخر ماه مبارک رمضان و اولین سال نامگذاری جمعه آخر ماه رمضان به نام روز قدس، پاوه خون رنگ بود! تجزیهطلبان با تسلطی که بر شهر پیداکرده بودند، به شکسته شدن مقاومت شهر بسیار امیدوار بودند، بهویژه سقوط هلیکوپتر را سایه افزایش امید و تضعیف روحیه پاسداران تلقی میکردند. یکی از موفقیتهای تجزیهطلبان در روز ۱۳۵۸/۵/۲۶ تصرف بیمارستان پاوه و قتلعام پاسداران بیمارستان بود. شهدای بیمارستان بالغبر ۹ پاسدار بومی و ۱۶ پاسدار اعزامی بودند که ضمن شکنجه، آنها را در محوطه بیمارستان تیرباران کرده و ۱۸ نفر از آنان را سر بریدند. همچنین مهاجمین عدهای از کادر بیمارستان را به گروگان گرفتند، داروها را غارت کردند و گروگانها و داروها را به باینگان منتقل کردند.
قلعه ژاندارمری
پاسگاه ژاندارمی، ساختمان مستحکمی بود در پایین کوهی مرتفع که بر همه منطقه سیطره داشت و تسلط بر آن حکایت از پایداری شهر میکرد شورشگران مقاومت قلعه بانان ژاندارمری را مانعی برای تسلط خود بر شهر میدانستند. چمران با توجه به اهمیت قلعه ژاندارمری به همراه اصغر وصالی و چند پاسدار، عازم پاسگاه ژاندارمری شد. فرمانده پاسگاه را که از پا مجروح شده بود تعویض کرد و آیت شعبانی (مسئول واحد عملیات سپاه کرمانشاه) را به فرماندهی پاسگاه گمارد و خود به مقر سپاه بازگشت. نزدیک به غروب بود که از برج دیدهبانی گزارش آمد: «عدهای از مهاجمین با پرچم سفید در حال پیشروی بهسوی پاسگاه هستند»، ۱۰ مهاجم که وانمود میکردند در حال تسلیم هستند بعد از دستیابی به خاکریز در پشت آن سنگر گرفته و یکباره اجرای آتش کردند، آنها با این عملیات فریب پاسگاه را محاصره و تا ۳۰ متری پاسگاه پیشآمده بودند.
شبهنگام با گسترش تاریکی، مهاجمین دست به عملیات روانی زدند و تا پای دیوارهای قلعه، پیشآمده فریاد میزدند، با ژاندارمها جنگ نداریم سلاح خود را تحویل دهید و بهسلامت بروید، ما فقط میخواهیم سر پاسدارها را ببریم، ولی رزمندگان، حاضر به ترک صحنه نشدند. بدین ترتیب عملیات روانی مهاجمین بجای تضعیف روحیه موجب تقویت اراده قلعهنشینان شد. آن شب تا صبح قلعه ژاندارمری در زیر آتش دشمن مقاومت کرد تا اینکه با روشن شدن هوا، مهاجمین مجبور به فاصله گرفتن از قلعه شدند.
شب انتظار
روز جمعه ۱۳۵۸/۵/۲۶، در حالی به پایان میرسید که تجزیهطلبان ضمن در دست داشتن، ارتفاعات مشرفبه شهر، اشغال بیمارستان و محاصره قلعه ژاندارمری به تصرف کامل شهر کاملاً امیدوار بودند، و در مقابل نیروهای خودی که حادثه سهمگین سقوط هلیکوپتر و فاجعه قتلعام بیمارستان را پشت سر گذاشته بودند، هیچ امیدی برای دریافت کمک از آن سوی شهر نداشتند.
با آغاز شب حملات مهاجمین شدت یافت، صدای خمپارهها قطع نمیشد، مزدوران پالیزبان و سردار جاف که در میان مهاجمین بودند با شوق غارت خانههای مردم وارد شهر شده بودند. غارتگری آنچنان مزدوران را به خود مشغول کرده بود که آنها را از هجوم به مقر سپاه غافل کرده بود، با روشن شدن هوا دو فروند بمبافکن شکاری مواضع سلاح سنگین و دشمن را در هم کوبیدند؛ اما اجرای آتش در دو سوی صحنه نبرد همچنان ادامه داشت که ناگهان از طریق رادیو پیامی از سوی امام خمینی پخش شد و فریاد اللهاکبر پاسداران فضای مقر را فراگرفت.
نقطه عطف
در روز شنبه ۱۳۵۸/۵/۲۷ امام خمینی تصمیمی راهبردی اتخاذ کرد و با ارسال پیامی به ارتش فرمان داد تا برای بازگرداندن امنیت به پاوه، وارد عمل شود. امام خمینی در این پیام به ارتش و سپاه دولت فرمان داد:
«به دولت، ارتش و ژاندارمری اخطار میکنم اگر با توپها و تانکها و قوای مجهز تا ۲۴ ساعت دیگر حرکت بهسوی پاوه نشود من همه را مسئول میدانم. من بهعنوان ریاست کل قوا به رئیس ستاد ارتش و ژاندارمری دستور میدهم که فورا با تجهیز کامل عازم منطقه شوند و به تمام پادگانهای ارتش و ژاندارمری دستور میدهم که بیانتظار دستور دیگر و بدون فوت وقت، با تمام تجهیزات بهسوی پاوه حرکت کنند و به دولت دستور میدهم وسایل حرکت پاسداران را فورا فراهم کند. تا دستور ثانوی، من مسئول این کشتار وحشیانه را قوای انتظامی میدانم و درصورتیکه تخلف از این دستور نمایند، با آنان عمل انقلابی میکنم.»
تا قبل از فرمان امام، تجزیهطلبان آنچنان موقعیت خود را موفقیتآمیز میدانستند که گویا برای برقراری جشن پیروزی خود را آماده میکنند؛ اما پیام امام معادله را در هر دو سوی صحنه نبرد تغییر داد. این پیام که روحیه خودی را چند برابر کرده بود، به روحیه تجزیهطلبان بهشدت آسیب وارد کرد، بهطوریکه باوجود در دست داشتن نقاط مهم شهر، قدرت مقاومت آنان برای حفظ موقعیت را ضعیف کرد.
این مطلب برگرفته از کتاب «اطلس پاوه در جنگ با ضدانقلاب و دفاع مقدس» به نگارش محمد الهیاری، توسط انتشارات مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر شده است، برای خرید اینترنتی این کتاب میتوانید به اینجا مراجعه کنید.
بیانات فرماندهی کل قوا در جمع رزمندگان لشکر نجف اشرف
سازمان منافقین از فروغ تا غروب
به گزارش خبرنگار دفاعپرس از البرز، 27 تیر سال 1367 جمهوری اسلامی ایران رسماً قطعنامه 598 را پذیرفت در حالی که از بدو تصویب این قطعنامه در 30 تیر 1366 ایران آن را رد نکرده بود و برای تأمین اهداف خود از طریق مذاکره با دبیرکل سازمان ملل برای پذیرش آن شروطی را طرح کرده بود.
اما به دلیل کارشکنی آمریکا، انگلیس و فرانسه در طول مذاکرات و ورود مستقیم آمریکا به جنگ با ایران در پی هدف قرار دادن هواپیمای مسافربری ایرباس و سکوهای نفتی جمهوری اسلامی در خلیج فارس پس از مشورت و تصمیم مسئولان عالی رتبه با موافقت امام خمینی در 27 تیر 1367 ایران اعلام کرد قطعنامه 598 را بدون قید و شرط پذیرفته است اما ارتش صدام تنها سه روز پس از پذیرش قطعنامه در تاریخ 31 تیر سال 1367 به خاک ایران حمله و از جنوب به سمت خرمشهر و اهواز پیشروی کرد.
پس از ضد حملات موفق ایران ارتش عراق در جبهههای میانی و غرب کشور نیز به عملیات نظامی مبادرت کرد که آنها نیز با بسیج مجدد نیروهای مردمی، سپاه و ارتش ناموفق شدند و همزمان با عملیات عراق در کردستان عملیات مشترک ارتش سازمان منافقین آغاز شد و این در حالی بود که نیروهای ارتش حزب بعث عراق با عبور از قصر شیرین و سر پل ذهاب و گیلانغرب راه ورود ارتش سازمان منافقین را مهیا کرده بودند.
با پذیرش قطعنامه 598 توسط ایران و الزامات بینالمللی که این قطعنامه برای دو کشور ایجاد میکرد، رهبران سازمان در تنگنای تصمیمگیری قرار گرفتند. با تصمیم غیرمترقبه ایران در صورتی که آتشبس میان دو کشور برقرار میشد دیگر فرصتی برای سازمان وجود نداشت تا وارد خاک ایران شود. در نتیجه تمام تلاش آنان در چند سال همکاری با عراق از بین میرفت و این همکاری جز لکه ننگی در کارنامه سازمان نتیجه دیگری در بر نداشت.
در چنین شرایطی رهبری سازمان جلسهای اضطراری تشکیل داد و به بررسی وضعیت جدید پرداخت. نتیجه این جلسه اقدام عاجل و سریع سازمان در انجام عملیات سرنوشتساز بود. ارتش عراق طرح عملیات در منطقه جنوب با هدف تهدید شهرهای خرمشهر، آبادان و اهواز را در دستور کار قرار داد. با هماهنگی به عمل آمده میان ارتش عراق و سازمان مجاهدین مقرر شد دو عملیات مذکور با فاصله حداکثر چهار روز از یکدیگر انجام شوند.
در این طرح ابتدا ارتش عراق به سمت شهرهای مذکور حرکت میکرد تا با سرگرم کردن عمده قوای ایران در جنوب، زمینه لازم را برای حرکت ارتش آزادیبخش منافقین در غرب ایران فراهم کند. پس از فراهم شدن مقدمات، ستون ارتش آزادیبخش منافقین متشکل از 25 تیپ رزمی، رأس ساعت 6 صبح روز دوشنبه سوم مرداد سال 1367 بعد از اجرای مراسم صبحگاهی از قرارگاه خود در عمق خاک عراق به حرکت درآمدند و پس از طی مسیر تعیین شده با شروع عملیات در ساعت چهار بعدازظهر از مرز بینالمللی خسروی عبور کرده و وارد خاک جمهوری اسلامی شدند.
از آنجا که رژیم بعث عراق تجاوز خود را تا شهرهای قصر شیرین، سر پل ذهاب و گیلانغرب گسترش داده بود طبق پیشبینی، ستون ساعت پنج بعدازظهر از قصر شیرین و 6 بعدازظهر از سر پل ذهاب بدون هیچ درگیری عبور و پس از عبور از کرند به سمت اسلامآباد پیشروی کرد و حدود ساعت 9:30 شب به اسلامآباد رسید و شهر را تصرف کرد.
منافقین در قالب تیپهای 200 نفره، با تانکهای برزیلی پیشرفته، با 80 آمبولانس و صدها خودروی سبک، دو کامیون اسلحه، آزمایشگاه و بیمارستانهای صحرایی وارد ایران شده بودند. آنان در سر راه خود بسیاری از مردم بیدفاع را به شهادت رساندند. اوج این فجایع در شهر اسلامآباد رخ داد.
منافقین پس از اسلامآباد راهی کرمانشاه شده بودند که در 30 کیلومتری کرمانشاه در گردنه چارزبر که بعدها به تنگه مرصاد معروف شد، با مقاومت رزمندگان مواجه و متوقف شدند و با بمباران خودروهای نظامی منافقین، ستونهای آنها به آتش کشیده شد. در درگیری تنگه مرصاد منافقین با دادن یک هزار و 500 کشته زمینگیر شدند و از همانجا تصمیم به فرار گرفتند.
مشکلی که رزمندگان با آن مواجه بودند، تعقیب منافقین بود. آنان با قرار دادن نیروهای انتحاری در گردنههای مختلف، مقاومت جدی از خودشان نشان میدادند تا سایر نیروها موفق به فرار به خاک عراق شوند. این جنگ و گریز تا پل ماهی در نزدیکی سر پل ذهاب ادامه یافت اما منافقین با انفجار پل ماهی مانع ادامه تعقیبشان شدند. هواپیماهای عراقی هم در این موقع عملاً وارد کار شدند و با بمباران رزمندگان تعداد زیادی از نیروهای ما را به شهادت رساندند.
پس از خروج ستون نیروهای سازمان از اسلامآباد و پس از یکی دو درگیری کوچک در ساعت دو بامداد 4 مرداد در منطقه حسنآباد یکی از تیپهای سازمان گرفتار درگیری سنگینی شد. پس از کمکرسانی گردانهای متعدد از تیپهای مختلف به نیروهای درگیر، در نزدیکیهای صبح مجدداً ستون سازمان به حرکت درآمد اما باز در گردنه چارزبر درگیر و دنباله ستون متوقف شد.
بر اثر نبرد سنگین در چارزبر مرتباً تعداد زخمیها و لاشههای کامیونها و کشتهها و... افزایش پیدا میکرد و تعدادی از فرماندهان گردان درگیر نیز کشته شدند. در این وقت حمله دیگری از سوی سهراهی ملاوی به نیروهای سازمان صورت گرفت. در این میان اسرای حاضر در عملیات غالباً فرار کردند و بینظمی شدیدی بر نیروهای سازمان حاکم شد.
بلافاصله پس از آزادسازی اسلامآباد یگانهای سپاه پیشروی را بهسوی کرند آغاز کردند. قبل از رسیدن نیروهای خودی به این شهر در ساعت سه نیمهشب، سه فروند هلیکوپتر ترابری در کرند به زمین نشستند و تعدادی از کادرهای منافقین و رهبری سازمان را از شهر خارج کردند.
ظهر روز سهشنبه 4 مرداد، نیروهای جمهوری اسلامی از پشت پادگان الله اکبر و از منطقه جنوب اسلامآباد به سمت اسلامآباد هجوم آوردند و مناطق غربی و جنوبی شهر را زیر فشار قرار دادند، بهطوری که حتی در جنوب شهر پیشروی داشتند. در ساعات آغازین روز چهارشنبه نیروهای ارتش آزادیبخش منافقین با امیدواری به پیشروی به سمت باختران، برای گرفتن تنگه چارزبر به آن منطقه هجوم آوردند اما تلاششان ناکام ماند.
جریان حمله بدین ترتیب بود که افراد سازمان تا صبح چهارشنبه در لابهلای شیارهای کوهستان بهطور مستمر استراحت میکردند، تا اینکه در اولین ساعت بامداد هلی کوپترهای عراقی جهت باز کردن تنگه به کمک ارتش آزادیبخش منافقین آمدند و با آمدن آنها دستور تهاجم و حرکت به نیروهای سازمان داده شد.
درگیری شدیدی برای گرفتن تنگه آغاز شد و با شکست اولین تهاجمات ارتش آزادیبخش منافقین، فرار نیروهای سازمان شروع شد. نیروهای جدید با این تصور که راه باز شده است به سمت جلو در حرکت بودند و در همین حال با نیروهایی روبرو میشدند که در حال فرار بودند و علت عقبنشینی را هم توضیح نمیدادند. نیروهای تازه وارد نیز با رفتن به صحنه درگیری و حرکت به سمت عقب متوقف شدند.
غروب روز چهارشنبه درگیری تنگه چارزبر با عقبنشینی نیروهای ارتش آزادیبخش منافقین به پایان رسید و از شب پنجشنبه عقبنشینی کامل آغاز شد. چهارشنبه ساعت 7 شب شدت حملات ارتش جمهوری اسلامی ایران حتی فرصت عقبنشینی را هم از نیروهای سازمان گرفته بود. از صبح روز پنجشنبه 6 مرداد، نیروهای در حال فرار آنها در حوالی اسلامآباد مورد چند حمله مختصر قرار گرفتند.
مجروحین یا خود را میکشتند و یا امیدوار به بازگشت نیروهای تازهنفس میماندند. تعداد زیادی از افراد نیز در کوه و دشت و روستاهای اطراف پراکنده شدند و آخرین خودروهای سازمان با حداکثر ظرفیت و درحالی که افرادی به اطراف آن آویزان بودند، به داخل خاک عراق فرار کردند.
«حاج احمد»؛ فرماندهای که عصاره فضائل انقلابی بود
به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاعپرس، در کتاب خاطرات سردار مجتبی عسگری همرزم حاج احمد متوسلیان آمده است: «اگر بخواهی از حاج احمد متوسلیان بنویسی، گاهی مجبور میشوی دستهایت را از روی کاغذ برداری و ساعتها به یک فضای خلأ خیره شوی و ندانی از کجا شروع کنی و از چه بگویی.
بیش از هر چیز مدام این جمله شهید آوینی در خاطرت مرور میشود که میگوید: «دل مؤمن را که میشناسی؛ مجمع اضداد است، رحم و شدت را با هم دارد و رقت و صلابت را نیز با هم، زلزلهای که در شانههای ستبرشان افتاده از غلیان آتش درون است و چشمه اشک نیز از کنار این آتش میجوشد که اینهمه داغ است.»
شخصیت جالب فرمانده قصه ما همیشه کنار نیروهایش بود و دغدغه بعد فکری و عقیدتی آنها را داشت. چه در صحنه نبرد و چه در شستن ظرفها، نظافت و خواب و استراحت. بهطوریکه نظم و دقت در نظافت در برخی از روزهای ماه، مشخص میکرد که آن روز تمیز کردن آسایشگاه نوبت چه کسی بوده است.
البته نیروهایش در آسایشگاه کم اذیتش نکردند. شلوغ کردنها و سر و صداهایی که مانع مطالعات او در وقت استراحتش نمیشد. خندهها و شوخیهای پر هیاهوی رزمندگان یک پادگان نظامی که با اصول فلسفه و رئالیسم علامه طباطبایی و جهانبینی توحیدی شهید مطهری ادغام میشد، اما نه توبیخی در کار بود و نه تشری.
کار به جایی رسیده بود که حتی یکی از رزمندهها یک قطار اسباببازی خریده بود و صرفاً جهت اذیت کردن فرمانده جلوی او بازی میکرد و قطار را طوری کوک میکرد که موقع حرکت از روی کتابش عبور کند. احمد هم با آرامش میگفت: برادر محمد خجالت بکش. اما هرگز داد نزد که آدم حسابی، من فرمانده تو هستم چرا از این کارها انجام میدهی.
نیروهای حاج احمد فقط به چنین حرکتهایی اکتفا نمیکردند و گاهی کار به یکسری عملیات سری هم میکشید. شش، هفت نفر از نیروها با قول اینکه همدیگر را لو ندهند، موقع استراحت حاج احمد پتویی رویش میاندازند و او را بلند میکنند و میبرند پرت میکنند روی برف ۸۰ سانتی حیاط محوطه آسایشگاه. البته همگی اعضای فعال در این عملیات سری تا رسیدن حاج احمد به راهرو لو میروند و یکی از بچهها همه را معرفی میکند اما او روز بعد هیچ برخوردی نمیکند و خم به ابروی خود نمیآورد.
اگرچه شاید برای ما عجیب باشد اما اتفاقهای صمیمانه در آسایشگاه با شخصیت پر ابهت نظامی او در میدان برای نیروهایش یک موضوع قابل درکی بود. پیادهرویهای بعد از هر نماز صبح از قلهای در شرق پاوه با برودت هوای زیاد و مسیری پر از برف و یخ که پایین آمدنش را باید حتماً غلت میخوردی نه اینکه در طی چند دقیقه سُر بخوری و پایین بیایی. چون سریعاً داد و فریادش بلند میشد که غلت بخور، سُر نخور.
در انتهای مسیر احمد با جعبه خرمایی در دست به نیروها خسته نباشید میگفت و به پشت بچهها میزد و میگفت: خسته نباشی مؤمن، دلاور، پهلوان و...
اما چشمانت روز بد را نبیند که اگر موقع برداشتن خرما میگفتی: «مرسی.»
فقط یکبار گفتنش کافی است تا بفهمی ناغافل چه گفتهای. باید بیش از ۲۰ متر داخل گِل به صورتی که بدنت به زمین چسبیده شده، سینهخیز بروی و بعداً هم اگر از او بپرسی این چه کاری بود که با من به خاطر یک مرسی گفتن کردی، بگوید: «فلانی اگر من با تیر تو را میکشتم هم حقت بود.» او فقط یک شخصیت موفق نظامی نبود و در این زمینه نظرش این بود که: «ما شاه که ایرانی بود را بیرون نکردیم که فرهنگش باقی بماند، ما فرهنگ خارجی را بیرون انداختیم. اگر تو که پاسدار هستی از کلمه مرسی استفاده کنی، بُعد فرهنگیات کجا رفته است؟ مگر سپاه یک نهاد عقیدتی ـ سیاسی ـ نظامی نیست؟ پس عقیدهات ضعیف است که اینطور حرف میزنی.»
البته چنین شخصیتی به نظر میرسد آبش با هرکسی در یک جوی نرود. بهطوریکه مواضع شدیدی علیه رئیس جمهور زمان خود «بنی صدر» داشت؛ تا جایی که کار به حدی بالا گرفت که یک روز خبر رسید از دفتر حضرت امام (ره) او را خواستهاند. البته در دیدارش با امام، داستان ماجرایی دیگر داشت. امام فرمودند: «احمد، به شما میگویند منافق هستی؟» گفت: «بله، همین حرفها را میزنند.» پس از آن، امام فرمودند: «برگرد و همانجا که بودی، محکم بایست.»
حاج احمد دیگر غمی نداشت و اکنون هم ندارد. چون تأیید از حضرت امام گرفته بود و او همچنان محکم ایستاده است.»